राज्यातील महिलांसाठी एक आनंदाची बातमी समोर आली आहे, ती म्हणजे गॅस सिलेंडरच्या दरात होणारी संभाव्य कपात. विशेषतः गृहिणींसाठी ही बातमी दिलासा देणारी ठरू शकते.
राज्याचे मुख्यमंत्री एकनाथ शिंदे यांनी महिलांसाठी अनेक कल्याणकारी योजना सुरू केल्या आहेत आणि याच मालिकेत ‘अन्नपूर्णा योजना’ ही एक महत्त्वाकांक्षी योजना आहे. या योजनेच्या माध्यमातून महिलांना प्रतिवर्षी तीन गॅस सिलेंडर मोफत मिळणार आहेत. याव्यतिरिक्त, आता गॅस सिलेंडरच्या किमतीत घट होण्याची शक्यता वर्तवण्यात येत आहे, ज्यामुळे अनेक महिलांना याचा फायदा होऊ शकतो.
घरगुती सिलेंडरचे जाहीर झालेले नवीन दर पाहण्यासाठी
गॅस सिलेंडरच्या दरातील कपातीचा महिलांना मिळणारा फायदा
प्रत्येक घरामध्ये गॅस सिलेंडर हे एक अत्यावश्यक वस्तू आहे. शहरी भागांमध्ये तर जवळपास प्रत्येक घरात एलपीजी गॅसचा वापर केला जातो. ग्रामीण भागांमध्ये आजही पारंपरिक इंधनाचा वापर अधिक असला तरी, मागील काही वर्षांमध्ये या भागातही एलपीजी गॅस सिलेंडरचा वापर वाढलेला दिसतो.
घरगुती सिलेंडरचे जाहीर झालेले नवीन दर पाहण्यासाठी
सामान्य आणि विशेषतः मध्यमवर्गीय कुटुंबांसाठी गॅस सिलेंडरवरील खर्च हा त्यांच्या मासिक खर्चातील एक महत्त्वपूर्ण भाग असतो. जर गॅस सिलेंडरच्या किमती कमी झाल्या, तर या कुटुंबांवरील आर्थिक भार काही प्रमाणात हलका होऊ शकतो. गृहिणींच्या दृष्टीने विचार केल्यास, स्वयंपाकासाठी लागणारा एलपीजी गॅस स्वस्त झाल्यास त्यांच्या मासिक खर्चात बचत होईल आणि त्या वाचलेल्या पैशांचा उपयोग इतर आवश्यक वस्तू खरेदी करण्यासाठी करू शकतील.
घरगुती सिलेंडरचे जाहीर झालेले नवीन दर पाहण्यासाठी
गॅस सिलेंडरच्या नवीन दरांमधील बदल
सन २०२५ च्या सुरुवातीला व्यावसायिक वापराच्या एलपीजी सिलेंडरच्या किमतीत घट करण्यात आली आहे. देशातील प्रमुख तेल आणि गॅस कंपन्यांनी १ जानेवारी २०२५ पासून व्यावसायिक गॅस सिलेंडरच्या दरात कपात जाहीर केली. या बदलाचा परिणाम दिल्ली, मुंबई, कोलकाता आणि चेन्नई यांसारख्या मोठ्या शहरांमध्ये दिसून येत आहे.
यामध्ये लक्ष देण्याजोगी बाब म्हणजे, १९ किलोच्या व्यावसायिक एलपीजी सिलेंडरच्या किमती कमी झाल्या असल्या तरी, १४ किलोच्या घरगुती गॅस सिलेंडरच्या दरात मात्र कोणताही बदल झालेला नाही. याचा अर्थ असा की, सामान्य नागरिकांना सध्या गॅसच्या दरात कोणतीही तात्काळ सूट मिळालेली नाही.
घरगुती सिलेंडरचे जाहीर झालेले नवीन दर पाहण्यासाठी
व्यावसायिक गॅस सिलेंडरच्या दरांमधील घट
इंडियन ऑइल कॉर्पोरेशन लिमिटेड (IOCL) ने जाहीर केलेल्या नवीन दरानुसार, वेगवेगळ्या शहरांमध्ये व्यावसायिक गॅस सिलेंडरच्या किमतीत १४ ते १६ रुपयांपर्यंतची घट झाली आहे.
दिल्लीमध्ये व्यावसायिक गॅस सिलेंडरची किंमत १८१८.५० रुपयांवरून १८०४ रुपये झाली आहे, म्हणजेच १४.५० रुपयांची घट नोंदवली गेली आहे. कोलकात्यामध्ये ही किंमत १९२७ रुपयांवरून १९११ रुपये झाली असून १६ रुपयांची घट झाली आहे. मुंबईमध्ये व्यावसायिक गॅस सिलेंडरची किंमत १७७१ रुपयांवरून १७५६ रुपये झाली आहे, म्हणजेच १५ रुपयांची घट झाली आहे. तर चेन्नईमध्ये ही किंमत १९८०.५० रुपयांवरून १९६६ रुपये झाली आहे, ज्यात १४.५० रुपयांची घट झाली आहे.
डिसेंबर २०२४ मध्ये झाली होती दरवाढ
या ठिकाणी हे लक्षात घेणे महत्त्वाचे आहे की, डिसेंबर २०२४ मध्ये व्यावसायिक गॅस सिलेंडरच्या किमतीत वाढ झाली होती. दिल्लीमध्ये नोव्हेंबर महिन्यात व्यावसायिक गॅस सिलेंडरची किंमत १८०२ रुपये होती, जी डिसेंबरमध्ये वाढून १८१८.५० रुपये झाली होती. मुंबई, चेन्नई आणि कोलकाता या शहरांमध्येही दरवाढीचा असाच परिणाम दिसून आला होता. मात्र, आता नवीन वर्षाच्या सुरुवातीला या किमतीत काही प्रमाणात कपात झाली आहे.
घरगुती गॅस सिलेंडरच्या किमती स्थिर
व्यावसायिक गॅस सिलेंडरच्या किमतीत घट झाली असली तरी, १४ किलोच्या घरगुती एलपीजी सिलेंडरच्या किमतीत कोणताही बदल झालेला नाही. सध्या दिल्लीमध्ये घरगुती गॅस सिलेंडरची किंमत ८०३ रुपये, कोलकात्यात ८२९ रुपये, मुंबईत ८०२.५० रुपये आणि चेन्नईमध्ये ८१८.५० रुपये आहे.
याचा अर्थ असा आहे की, सामान्य नागरिकांना गॅसच्या दरात त्वरित कोणताही दिलासा मिळालेला नाही. परंतु, राज्य सरकारने घोषित केलेली ‘अन्नपूर्णा योजना’ निश्चितपणे महिलांसाठी एक महत्त्वपूर्ण आधार ठरू शकते.
‘अन्नपूर्णा योजना’ – राज्य सरकारचा एक महत्त्वाचा उपक्रम
मुख्यमंत्री एकनाथ शिंदे यांनी जाहीर केलेली ‘अन्नपूर्णा योजना’ राज्यातील महिलांसाठी एक महत्त्वाचा आणि महत्त्वाकांक्षी प्रकल्प आहे. या योजनेच्या अंतर्गत, पात्र ठरलेल्या महिलांना दरवर्षी तीन गॅस सिलेंडर मोफत दिले जाणार आहेत. ही योजना विशेषतः आर्थिकदृष्ट्या दुर्बळ असलेल्या कुटुंबातील महिलांसाठी अत्यंत फायदेशीर ठरू शकते.
‘अन्नपूर्णा योजने’चा लाभ घेण्यासाठी काही विशिष्ट निकष निश्चित करण्यात आले आहेत. या योजनेसाठी अर्ज करणारी महिला दारिद्र्य रेषेखालील (बीपीएल) कुटुंबातील असणे आवश्यक आहे. तसेच, तिच्या कुटुंबाचे वार्षिक उत्पन्न एका निश्चित मर्यादेपेक्षा कमी असावे लागते. यासोबतच, लाभार्थी महिलेकडे वैध रेशन कार्ड आणि एलपीजी कनेक्शन असणे अनिवार्य आहे.
योजनेसाठी अर्ज करण्याची प्रक्रिया
‘अन्नपूर्णा योजने’अंतर्गत लाभ मिळवण्यासाठी महिलांना ऑनलाइन पद्धतीने अर्ज करावा लागेल. यासाठी, राज्य सरकारच्या अधिकृत वेबसाइटवर नोंदणी करणे आवश्यक आहे. अर्जासोबत काही आवश्यक कागदपत्रे जोडणे अनिवार्य आहे. यामध्ये आधार कार्ड, रेशन कार्ड, उत्पन्नाचा दाखला आणि एलपीजी कनेक्शनचा पुरावा इत्यादी कागदपत्रांचा समावेश असेल.
ऑनलाइन अर्ज सादर केल्यानंतर, त्याची पडताळणी केली जाईल आणि जे लाभार्थी पात्र ठरतील त्यांना या योजनेचा लाभ मिळेल. प्रत्येक पात्र महिलेला वर्षातून तीन मोफत गॅस सिलेंडर मिळतील आणि हे सिलेंडर थेट त्यांच्या एलपीजी कनेक्शनवर जमा केले जातील.
‘अन्नपूर्णा योजने’चा मुख्य उद्देश महिलांना स्वच्छ इंधनाचा वापर करण्यासाठी प्रोत्साहित करणे हा आहे. आजही अनेक ग्रामीण भागांमध्ये स्वयंपाकासाठी लाकूड, कोळसा यांसारख्या पारंपरिक इंधनाचा वापर केला जातो. यामुळे मोठ्या प्रमाणात प्रदूषण होते आणि महिलांच्या आरोग्यावर त्याचे गंभीर परिणाम होतात. एलपीजी गॅससारख्या स्वच्छ इंधनाचा वापर वाढवून, सरकार प्रदूषण कमी करण्याचा आणि महिलांच्या आरोग्याचे संरक्षण करण्याचा प्रयत्न करत आहे.
याव्यतिरिक्त, या योजनेमुळे महिलांच्या आर्थिक स्थितीत सुधारणा होण्यास मदत होईल. मोफत गॅस सिलेंडर मिळाल्याने त्यांच्या मासिक खर्चात बचत होईल आणि त्या वाचलेल्या पैशांचा उपयोग त्या त्यांच्या इतर आवश्यक गरजा पूर्ण करण्यासाठी करू शकतील.
